به زبان ساده درباره تکنولوژی بلاک چین :
بلاک چین(Blockchain) در معنای لغوی از دو کلمه Block یا بلاک و Chain یا زنجیره تشکیل شده است. این فناوری در واقع زنجیرهای از بلوکهای بی انتهاست. در واقع این سیستم متشکل از سیستمی است که اطلاعات را به صورت توزیع شده و غیر متمرکز به صورت زنجیره هایی به هم متصل میکند.
در این زنجیره ها سیستم مرکزی برای ثبت اطلاعات وجود ندارد و دیتابیس و سیستم مرکزی آن در واقع تک تک افراد یا نودها میباشد.پس دیگر احتیاجی به یک سیستم مرکزی که معایبی همچون احتمال حمله هکرها یا حمله های DDOS میباشد را ندارند.
برای تفهیم ساده تر مطلب مثالی میزنیم:
یک شهر را تصور کنید که از چندین هزار خانواده تشکیل شده ،اعضای هر یک از این خانواده در سیستم کلی ما که شهر نامیده میشود یک بلوک حساب میشوند و اتصال تمامی بلوک ها به هم تشکیل شهر را میدهد.
هر بلاک شامل یک کد ابتدایی و یک کد انتهایی است که به آن هش میگوییم به عنوان مثال هش انتهایی بلوک اول AMHD و هش ابتدایی بلوک سوم AF میباشد که این کدها برای معلوم بودن جایگاه هر بلوک بکار میروند ، در واقع روشی هست برای درست قرار گرفتن و مشخص بودن جایگاه بلوکها.
هش در بلاکچین با یک تابع ریاضی خاصی بهدست میآید که توسعه دهندگان آن را مشخص میکنند. کوچکترین تغییر در اطلاعات یک بلاک، هش آن را به طور کلی تغییر میدهد.
به عنوان مثال اگر یک کاراکتر به اطلاعات اسم یک خانواده اضافه شود، هش بلاک تغییر میکند و در نتیجه بلاکهای بعدی هم غیر معتبر خواهند شد به همین دلیل این فناوری بلاک چین یا زنجیره بلاکها نام دارد ف زنجیره ای که غیر قابل تغییر است.
چرا بلاک چین امن و غیر قابل تغییر است؟
اطلاعات بلاک چین در یک کامپیوتر یا سرور خاص ذخیره نمیشوند. هر کامپیوتر یا سیستمی که به شبکه وصل شود یک نسخه از بلاک چین را دریافت میکند ، به این دلیل است که هیچگاه کسی نمیتواند در اطلاعات کلی تغییری ایجاد کند.
برای مثال تصور کنید شما در یک جمع چند هزار نفره هستید و به همه افراد یک کپی از یک قرارداد داده میشود ، اگر در این جمع فردی بخواهد تغییری در مفاد این قرارداد ایجاد نماید کپی های دیگر دست این فرد را رو میکنند تنها راه تقلب این است که تمامی برگه ها تغییر ایجاد شود که غیر ممکن است.
حال به این مساله میرسیم که چگونه باید ترتیب تراکنشهای بلاک چین بررسی شود ، به عنوان مثال شما فرض کنید در یک زمان 20 تراکنش انجام میشود ترتیب به هم پیوستن اینها چگونه است؟
برای حل این مشکل شبکه بیتکوین و تعداد زیادی از بلاک چین ها به استفاده از یک معمای خیلی پیچیده ریاضی استفاده میکنند که هر کدام از افرادی که زودتر معادله را حل نماید زودتر به زنجیره متصل شده و همین ترتیب بقیه بلاکها به هم متصل میشوند.
در نوبت بعد به این مساله میرسیم که چگونه باید از درست انجام شدن این محاسبات اطمینان حاصل کرد؟
حل این مشکل در مدلهای مختلف بلاک چین متفاوت است ، به عنوان مثال در بیت کوین یا مشابه آن نفر سومی وارد میشود و محاسبات را انجام داده و با جوابها مطابقت داده میشود و اینجاست که تراکنش تایید شده و زنجیره تکمیل میشود البته پاداشی هم در بلاک چینهایی نظیر بیت کوین برای افرادی که تراکنشها را تایید میکنند و به اصلاح ماینر (معدنچی) نامیده میشوند تعلق میگیرد.
یک نمونه دیگر از تایید تراکنش میتوان به بلاک چین ایوتا اشاره کرد که هر دستگاه برای اینکه تراکنشی انجام دهد ابتدا باید دو تراکنش قبلی خود را تایید نماید که بدین صورت هم تراکنشها انجام شده هم احتیاجی به ماینرها نیست و در این روش هرچقدر هم شبکه گسترش یابد سرعت آن به هیچ عنوان کاسته نخواهد شد.
کاربردهای بلاک چین:
حال که با تکنولوژی بلاک چین به طور خلاصه آشنا شدیم ببینیم چه کاربردهایی میتوانند داشته باشند؟
هیچ محدودیتی در استفاده از آن نیست از ارزهای دیجیتال که معروفترین آنها بیتکوین هست گرفته تا انتخابات،کنترل یک سفینه در فضا،کنترل زنجیره فروش شرکتها،انتقال مالکیت املاک و مستغلات، مدیریت ناوگان حملونقل دریایی، شناسایی مبادی مواد معدنی حاصل از درگیری و تضمین سلامتی مواد غذایی و هر آنچه بخواهید!
برای مثال، لجستیک را در نظر بگیرید. در حال حاضر، والمارت (یکی از بزرگترین فروشگاههای زنجیرهای آمریکا) بیش از ۱.۱ میلیون واحد کالا را روی یک بلاک چین به فروش میرساند. این فناوری به والمارت کمک میکند تا مسیر کالا را در کارخانه تا زمانی که روی قفسه فروشگاه میرود را رهگیری کند. مرسک نیز که غول صنعت حمل و نقل دریایی جهان است از فناوری مشابهی که به دست آی بی ام توسعه داده شده برای رهگیری کانتینرها استفاده میکند. این فناوری توانسته فرآیند ورود و خروج محمولهها را از مسیرهای گمرکی آسانتر و سریعتر کند.
اما اگر تکنولوژی بلاک چین بتواند به درستی کار کند، از این قابلیت برخوردار است که تبدیل به یک فناوری ابر بنیادین بشود؛ مشابه اتفاقی که در گذشته رخ داد و استانداردهای جدید انتقال داده در شبکهها منجر به اختراع اینترنت شد. به بیان دقیقتر، ممکن است روزی برسد که همه ابعاد زندگی ما از نحوه رای دادن تا ارتباط آنلاین با دیگران و چگونگی خرید کردن دستخوش تحولاتی اساسی بشود.
در واقع ما با تکنولوژی در حد اختراع و گسترش اینترنت روبرو هستیم.باید روزگاری را دید که بدون این تکنولوژی زندگی بشر غیر ممکن خواهد شد و همانند اینترنت در زمان حال خواهد بود.